Workshops

Wat ga je doen?
Marco van Es van Bac2Nature neemt je mee in de wondere wereld van microben. Want wist je dat wijzelf en de wereld om ons heen bestaan uit een onmetelijke samenstelling van micro-organismen? Microben is de verzamelnaam voor deze schimmels, bacteriën en archea. Wij zijn samen met ons immuunsysteem met deze microben mee geëvalueerd. 

Alleen is er sinds de tijd van jagers en verzamelaars veel veranderd. We sluiten ons op in kantoren en huizen en we hebben ons voedsel lang houdbaar gemaakt. Hierdoor komen we minder met bacteriën in aanraking dan onze voorouders. Volgens Marco is dit een gemis. Uit allerlei onderzoeken blijkt steeds duidelijker dat microben heel belangrijk voor de menselijke gezondheid zijn. Met zijn stichting Bac2Nature wil Marco mensen enthousiast maken over het herstel van en de blootstelling aan microbiële (bio)diversiteit.  

In deze workshop laat Marc zien hoe biodiversiteit en een veerkrachtige gezondheid onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Zo is er een relatie tussen de hoeveelheid natuur in de leefomgeving en immunologische aandoeningen. Wij hebben die bacteriën nodig. Verbeter je de natuur in de stad, dan heeft dit een positief effect op de diversiteit van de micro-organismes waarmee we in aanraking komen. Hoe groener, hoe gezonder dus. Marco geeft handvaten hoe stadsecologen en stedenmakers met natuurinclusieve maatregelen meer ruimte aan microben kunnen geven. Met meer natuur in steden op weg naar een betere gezondheid van de mensen die er wonen.

Waarom meedoen?
Na afloop weet je meer over de relatie tussen biodiversiteit en gezondheid. Je gaat naar huis met nieuwe inzichten hoe we onze leefomgeving zo kunnen inrichten dat we meer ruimte geven aan het herstel van en blootstelling aan microbiële (bio)diversiteit.

Voor wie?
Gemeentelijke en provinciale beleidsmakers op de domeinen groenvoorziening en preventieve gezondheid, stadsecologen en stedenbouwers.

Spreker(s)
Marco van Es, oprichter Bac2Nature

Biografie
Marco van Es maakt zich als kennisexpert hard voor de relatie tussen gezondheid en biodiversiteit. Als chemisch technoloog werkte hij twintig jaar voor een bedrijf dat probotica ontwikkelt. In 2020 richtte hij Bac2Nature op. Deze stichting maakt de beschikbare wetenschappelijke kennis op het gebied van diverse microbiële blootstelling toegankelijk om zo onze gezondheid te verbeteren. Bac2Nature initieert onderzoek op gebieden waar verdere kennis wenselijk is. Marco is bij diverse onderzoeken betrokken en werkt onder andere samen met het Louis Bolk Instituut en Leiden Universiteit.

Presentatie
Deze presentatie wordt niet gedeeld.

Wat ga je doen?
Laat je inspireren door Monaim Benrida tijdens deze interactieve workshop. Monaim is directeur van het Nationaal Programma Arnhem-Oost. Dit programma zet zich in voor de vijf Arnhemse wijken Presikhaaf, Malburgen, Geitenkamp, het Arnhemse Broek en Klarendal.
In die wijken pakken zij achterstanden aan op het gebied van onderwijs, werk en inkomen, wonen, gezondheid, leefbaarheid en veiligheid. Dat doet Arnhem-Oost samen met de gemeente Arnhem, betrokken maatschappelijke organisaties, onderwijs, politie, bedrijven en diverse maatschappelijke initiatieven. Maar bovenal met de mensen om wie het gaat: de wijkbewoners. Zij kennen de wijk en hun medebewoners het beste en weten waar oplossingen nodig en mogelijk zijn.

In deze interactieve workshop geeft Monaim een kijkje achter de schermen van het Nationale Programma Arnhem-Oost. Hoe versterk je een gemeenschap? Hoe bevorder je de samenwerking tussen al die verschillende en uiteenlopende partijen die meedoen? Waar liggen uitdagingen en kansen in wijken? En wat werkt wel en wat niet? Monaim deelt tijdens deze workshop praktijkvoorbeelden uit Arnhem-Oost. Maar hij is ook erg benieuwd naar jouw ervaringen en inzichten. Hij daagt je uit om samen met hem oplossingen te bedenken voor actuele problemen en manieren te verkennen om onze wijken nog leefbaarder en hechter te maken.

Waarom meedoen?
Na afloop van de workshop weet je meer over wat wel en niet werkt in Arnhem-Oost. Je gaat naar huis met nieuwe inspiratie en inzichten wat jij kunt doen om wijken leefbaarder en hechter te maken.

Voor wie?
Voor iedereen meer over dit onderwerp wilt weten.

Spreker(s)
Monaim Benrida, directeur Nationaal Programma Arnhem-Oost

Biografie
Monaim Benrida is directeur van het Nationaal Programma Arnhem-Oost (NPAO). Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties erkende Arnhem-Oost als één van de twintig stedelijke focusgebieden in Nederland waar integrale gebiedsontwikkeling nodig is. Monaim was verantwoordelijk voor de inrichting en ontwikkeling van het Nationale Programma Arnhem-Oost. Hij is daarnaast bestuurslid van de ABN AMRO Foundation, lid van de raden van toezicht van CINOP, Verwey-Jonker Instituut en Bibliorura, en lid van de raden van advies van de Hogeschool voor de Kunsten Amsterdam (HKA) en de Hogeschool Arnhem-Nijmegen.

Presentatie
Geen presentatie. 

Wat ga je doen?
Hoe gaat Nederland er in 2050 uitzien? Onderzoeker Kersten Nabielek van het PBL werkte mee aan de Ruimtelijke Verkenning 2023. In deze verkenning ontwikkelde het PBL vier mogelijke ruimtelijke toekomsten voor Nederland in 2050. Met scenariokaarten bracht het PBL de gevolgen van de verschillende keuzes in beeld. 

Kersten neemt je mee in deze denkoefening van het PBL. Wat zijn bijvoorbeeld de gevolgen als de markt veel ruimte krijgt om maatschappelijke problemen op te lossen? Als bijvoorbeeld negatieve effecten op de natuur dankzij prijsheffingen onderdeel worden van de economie? Of wat gebeurt er als je de regie aan de regio overlaat? En bewonersgroepen zelf ruimtelijke plannen maken en streekbewoners natuurgebieden gaan beheren?  

Daarna ga je zelf aan de slag om de lokale leefomgeving van 2050 te verbeelden. Hoe gaan we dan wonen en werken? Hoe gaan we ons verplaatsen? En welke ontwikkelingen zouden we wenselijk vinden? Je neemt deel in één van de vier groepen om de toekomst te visualiseren. Elke groep bespreekt een bepaald type locatie (stadscentrum, stadswijk, dorp, landelijk gebied). Die ga je uitwerken in korte teksten en schetsen. Daarna vergelijken we de verschillende toekomstperspectieven en bespreken we hoe we stappen kunnen zetten richting een wenselijke toekomst. 

Na afloop heb je een beter beeld hoe Nederland er in de toekomst uit kan zien en weet je beter welke gevolgen bepaalde keuzes hebben.

Waarom meedoen?
Versterking van toekomstdenken en bewustzijn voor de lange termijn.

Voor wie?
Voor iedereen die geïnteresseerd is.

Spreker(s)
Kersten Nabielek

Biografie
Kersten Nabielek werkt als ruimtelijk ontwerper en senior onderzoeker stedelijke ontwikkelingen bij het Planbureau voor de Leefomgeving. Daar doet hij onderzoek naar ruimtelijke en regionale ontwikkeling, stedelijk ontwerp, duurzaamheid en verbeelding. Hij is medeoprichter van YEAN, Network for Spatial Studies. Voor hij bij het PBL startte, werkte hij voor MVRDV (Rotterdam) en BUS architecten (Wenen).

Presentatie
Doanload hier de presentatie.

Wat ga je doen?
Geluidhinder vormt voor een toenemend aantal Nederlanders een probleem. Dit blijkt uit een recent onderzoek door de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). Er komt steeds meer geluid in onze leefomgeving. Door de woningnood in Nederland worden er straks steeds meer woningen dichtbij geluidsbronnen als een snelweg gebouwd. Uit het ILT-onderzoek blijkt ook dat gemeenten en provincies geluid soms over het hoofd zien bij de afweging van belangen, in de uitvoering en taken en bij de besluitvorming over inrichting van de leefomgeving. 

Dit maakt het des te belangrijker om geluid op de kaart te zetten. Informatie over geluid wordt vaak weergegeven op kaarten met een jaargemiddeld geluidsniveau. Maar mensen ervaren hinder juist vaak op specifieke momenten. Als een vliegtuig overvliegt of als er veel wegverkeer is. Dankzij technologische ontwikkelingen is het makkelijker voor mensen om zelf geluid te meten.     

Welke kansen ontstaan er als burgers zelf geluid gaan meten en hoe kunnen we hier als  maatschappij goed gebruik van maken? In deze workshop laten Nick Mabjaja en Jeroen Devilee van het RIVM je kennis maken met zelfbouwgeluidmeters, burgerinitiatieven en innovatief citizen-science onderzoek naar geluidbeleving. Ook ga je zelf op zoek naar toepassingen en mogelijkheden van burgermetingen. Alle ideeën zijn welkom om samen het probleem van geluidoverlast aan te pakken.

Waarom meedoen?
Leren over geluid en geluidmetingen door burgers en verkennen wat mogelijkheden zijn voor burgermeetnetten.

Voor wie?
Gemeentes, Provincies, Omgevingsdiensten, GGD’en

Spreker(s)
Nick Mabjaia, (RIVM MIL), wetenschappelijk Medewerker
Jeroen Devilee (RIVM, DMG), wetenschappelijk Medewerker

Biografie
Nick Mabjaja werkt bij het RIVM als wetenschappelijk medewerker geluid bij de afdeling Luchtkwaliteit en Geluid van het Centrum Milieukwaliteit (MIL). In zijn werk houdt hij zich vooral bezig met data-analyses en rekenmodellen. De laatste jaren zet hij burgermetingen op de kaart. 

Jeroen Devilee werkt als onderzoeker risico’s & maatschappij bij het RIVM. Hij onderzoekt de manier waarop burgers, wetenschappers, beleidsmakers en de samenleving als geheel reageren op risico’s, omgevingsstressoren en innovaties. In deze hoedanigheid is hij betrokken bij diverse RIVM-onderzoeken naar geluidbeleving en geluidhinder.

Presentatie
Download hier de presentatie. 

Deze workshop wordt ook aangeboden in ronde 3.

Wat ga je doen?
Neem een kijkje achter de schermen van het Team meten en advies van de Omgevingsdienst Regio Arnhem (ODRA). Dit team voert in opdracht van provincie Gelderland en diverse gemeenten metingen uit aan schoorstenen. Doel is de uitstoot van bedrijven te controleren en de resultaten hiervan te toetsen aan wettelijke eisen. Twee meetwagens zijn ingericht om verschillende stoffen te kunnen meten. Met de resultaten van deze metingen en een verspreidingsmodel als GeoMilieu berekent ODRA de bijdrage van bedrijven aan de luchtkwaliteit. Ook meten ze in opdracht van de provincie Gelderland op enkele vaste meetstations de luchtkwaliteit. De resultaten gebruikt de ODRA om op leefniveau de bijdrage uit te rekenen. Op basis daarvan kan de GGD een advies geven over gezondheidsrisico’s. 

Neem een kijkje in de speciale meetwagen waarmee het team verschillende stoffen kan meten. Hoor van Frank te Pas, senior adviseur lucht en geur bij ODRA, alles over het meten van luchtkwaliteit in de provincie Gelderland. Na afloop weet je meer over de uitstoot van de Gelderse industrie en de luchtkwaliteit in de provincie Gelderland.

Waarom meedoen?
Meten is weten. Na afloop heb je meer inzicht in de uitstoot van bedrijven in de provincie Gelderland en weet je meer over hoe het Team meten en advies in Gelderland de luchtkwaliteit meet.

Voor wie?
Voor iedereen die meer wil weten over het meten van luchtkwaliteit of nieuwsgierig is hoe het Team meten en advies te werk gaat bij het meten van de luchtkwaliteit in de provincie Gelderland.

Spreker(s)
Frank te Pas, senior adviseur lucht en geur bij de Omgevingsdienst Regio Arnhem (ODRA)

Biografie
Frank te Pas werkt als senior adviseur lucht en geur bij de Omgevingsdienst Regio Arnhem (ODRA). Daarnaast is hij coördinator van het cluster meten en advies bij ODRA. Met kennis en expertise ondersteunt de ODRA toezicht en vergunningverlening en adviseren zij over lucht, geur en luchtkwaliteit binnen Gelderland. Verder is ODRA betrokken bij een aantal landelijke werkgroepen om hun kennis te delen en de kwaliteit van het werk te verbeteren. Onder andere bij het Platform Kwaliteit Luchtmetingen en de normcommissies NEN.

Presentatie
Geen presentatie.

Wat ga je doen?
Laat je rondleiden door het HAN Energy Innovation Lab. De Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) creëerde met het HAN Energy Innovation Lab een hybride leeromgeving waar studenten projecten doen voor bedrijven. Niet in het klaslokaal, maar daar waar het echt gebeurt. Zo kunnen studenten en het bedrijfsleven van elkaar leren en kunnen onderwijs en bedrijfsleven elkaar versterken. Alleen samen kun je uitdagingen van de energiesector echt goed aanpakken. Kijk hoe onderzoekers, studenten, ondernemers en beleidsmakers in de regio Arnhem-Nijmegen ideeën en innovaties in de duurzame energiesector een flinke duw geven. 

Maak kennis met het Mobility Innovation Centre (MIC). Hier werken studenten van verschillende technische opleidingen van de HAN aan innovatieve mobiliteitsvraagstukken. Of neem een kijkje in het Waterstoflab, een shared facility test- en ontwikkelomgeving voor de waterstofsystemen van de toekomst. Leer meer over het lesprogramma Energietalent van HAN. In Energietalent maken middelbare scholieren kennis met de energietransitie. Hoor meer over de master Circulaire Economie. Aan de hand van concrete praktijkvoorbeelden krijg je een beeld hoe studenten en docenten van deze master samen met professionals aan de slag gaan met uitdagingen op het gebied van duurzame energie.

Waarom meedoen?
Je krijgt de kans om een kijkje te nemen in het HAN Energy Innovation Lab: de hotspot waar onderwijs, onderzoek, overheid en bedrijfsleven samen de energietransitie versnellen. Na afloop weet je meer over hoe onderwijs en bedrijfsleven elkaar kunnen versterken.

Voor wie?
Voor iedereen die geïnteresseerd is in de energietransitie en wil weten hoe onderzoekers, studenten, ondernemers en beleidsmakers in het HAN Energy Innovation Lab samenwerken om ideeën en innovaties in de duurzame energiesector een flinke duw te geven.

Spreker(s)
Liard Kranen, docent en coach circulaire economie aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen
Iwan van Bochove, operationeel manager van het Mobility Innovation Center (MIC) van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Biografie
Liard Kranen is lector circulaire economie en coach aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Hij deed ervaring op als projectmanager bij IKEA Portugal en Spanje en werkte voor verschillende NGO’s (ICLEI, Local Governments for Sustainability). Deze ervaring zet hij graag in om werk te maken van de duurzaamheidstransitie via het opleiden van change agents in de circulaire economie. 

Iwan van Bochove is operationeel manager van het Mobility Innovation Center (MIC) van HAN. Het MIC verbindt het onderwijs en praktijkgericht onderzoek van HAN met de behoefte aan innovatie en business development van het bedrijfsleven. Iwan is medeoprichter van Folded Solar, een bedrijf dat in- en uitschuifbare zonnepanelen maakt. Studenten van de HAN helpen onder andere bij het mechanische- en elektrische systeem.

Presentatie
Geen presentatie.

Let op: benieuwd hoeveel metalen er in jouw tuingrond zitten? Neem dan een klein beetje mee (3 eetlepels in een potje of zakje) en kom langs bij onze workshop.

Wat ga je doen?
Wat zijn de effecten van lood in de grond? Dat hoor je van Peter van Breemen, wetenschappelijk medewerker bodem en ondergrond bij het RIVM. Kennis hierover is belangrijk. Lood is een metaal dat van nature in de bodem voorkomt. Er zijn ook plekken waar meer lood in de bodem zit door het toedoen van mensen. Het is in de bodem gekomen via bijvoorbeeld benzine met lood of door uitstoot van fabrieken. Lood in de bodem kan al snel tot risico’s leiden voor de gezondheid van mensen, en vooral bij kinderen. Ook bij lage blootstellingen. Het kan bijvoorbeeld leiden tot een lager IQ bij jonge kinderen. Hogere blootstellingsniveaus kunnen bij volwassen ook leiden tot gezondheidsproblemen. Bijvoorbeeld tot nierfalen en hart- en vaatziekten. In deze workshop licht Peter toe hoe er hier in Nederland aandacht aan besteed wordt. Maar ook wat de overheid kan doen en wat bewoners zelf kunnen doen.

Ga met MOD-deskundige Edith van Putten op pad om zelf metalen in de grond te meten. Benieuwd hoeveel metalen er in jouw tuingrond zitten? Neem dan een klein beetje mee (3 eetlepels in een potje of zakje) en kom langs bij onze workshop.

Waarom meedoen?
Weet wat er in de bodem zit en dat je meer te weten komt over de effecten van lood op kinderen.

Voor wie?
Voor iedereen die geïnteresseerd is in onze bodem en wil weten hoe we onze bodem gezond en veilig houden, nu en in de toekomst.

Spreker(s)
Edith van Putten, MOD-meetdeskundige, RIVM 
Remco Vis (RIVM)

Biografie

Edith van Putten werkt als MOD-meetdeskundige bij het Rijksdienst voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). De MOD (Milieuongevallen Dienst) ontwikkelt kennis om nieuwe type incidenten en risico’s te beheersen. Bijvoorbeeld door het uitvoeren van brandexperimenten zoals bij zonnepanelen of li-ionbranden. Ook houdt de MOD bestaande kennis tegen het licht.

Presentatie
Geen presentatie. 

Wat ga je doen?
Hoe kun je creativiteit inzetten om tot effectieve klimaatboodschappen te komen? Dat leer je tijdens deze workshop van filmmaker en schrijver Sam van Zoest. In zijn film ‘De eeuw van mijn opa’ kunnen kijkers zelf bepalen wat ze met het klimaat laten gebeuren en de gevolgen van hun keuzes ervaren. Tijdens deze workshop neemt Sam je mee in zijn eigen werk en in dat van anderen. Samen met Sam ga je analyseren welke ‘ingrediënten’ je nodig hebt om met kunst een klimaatboodschap effectief over te brengen. 

Vervolgens ga je in groepjes zelf aan de slag om jouw eigen klimaatboodschap op een creatieve en doeltreffende manier vorm te geven. Sam helpt je bij het bepalen van een geschikt medium, het bedenken van het menselijke verhaal en het kiezen van het gevoel dat moet worden overgebracht. Aan het einde van de workshop krijgen enkele groepjes de gelegenheid om hun concept-boodschap aan de andere deelnemers te presenteren.

Waarom meedoen?
Deelnemers leren hoe ze hun creativiteit inzetten om tot effectieve klimaatboodschappen te komen.

Voor wie?
Deze workshop is interessant voor iedereen die een maatschappelijk probleem wil aankaarten en handvaten zoekt om dit op een creatieve manier te doen.

Spreker(s)
Sam van Zoest, filmmaker en schrijver

Biografie
Sam van Zoest is een Nederlandse schrijver en filmmaker. Hij studeerde Film en Televisie aan de het Edinburgh College of Art. Daarna werkte hij binnen verschillende genres en media, uiteenlopend van documentaire en VR-films tot audiovisuele installaties en interactives. Sam interesseert zich voor wetenschap en zijn werk richt zich op het visualiseren van het menselijke aspect van thema's als klimaatverandering, zorg en de migrantencrisis.

Presentatie
Download hier de presentatie.

Wat ga je doen?

Krista Schram neemt je tijdens deze workshop mee in de veiligheidsbeleving van jonge vrouwen in Rotterdam-Zuid. Zij is lector Publiek Vertrouwen in Veiligheid aan de Hogeschool Holland en werkte mee aan het onderzoeksrapport ‘Ruimte voor Meiden op Zuid’. In dit onderzoek is gekeken naar de beleving van de openbare ruimte door jonge vrouwen van 12 tot en met 18 jaar. 

Uit het onderzoek blijkt dat veel vrouwen zich onveilig voelen op stations, in het openbaar vervoer en in parken en bossen in en rondom Rotterdam-Zuid. Het onderzoek beschrijft een aantal ontwerpprincipes waarmee de openbare ruimte zo ingericht kan worden dat jonge vrouwen zich welkom en veilig voelen. Ook geeft het onderzoek aanbevelingen over de manier waarop jonge vrouwen betrokken kunnen worden bij de inrichting van de openbare ruimte. In haar workshop deelt Krista haar inzichten en illustreert zij met concrete voorbeelden hoe je door het toepassen van de ontwikkelde ontwerpprincipes kan bijdragen aan een frequenter gebruik en een positievere beleving van de openbare ruimte.

Waarom meedoen?
Het leerdoel is inzicht te krijgen in de manier waarop het toepassen van de ontwikkelde ontwerp- en participatieprincipes kan bevorderen dat meiden de openbare ruimte vaker gebruiken en zich er meer welkom en veilig voelen.

Voor wie?
Deze workshop is interessant voor beleidsmakers op het gebied van stadsontwikkeling en -beheer, veiligheid, maatschappelijke ontwikkeling, jeugd en milieu.

Spreker(s)
Krista Schram, Hogeschool Inholland, Associate lector Publiek Vertrouwen in Veiligheid

Biografie
Als associate lector Publiek Vertrouwen in Veiligheid bij Hogeschool Inholland doet Krista met andere onderzoekers, docenten en studenten praktijkgericht onderzoek naar de manier waarop burgers de veiligheid en veiligheidszorg ervaren. Krista is gespecialiseerd in het opzetten en uitvoeren van veldwerk in (Rotterdamse) wijken en onder moeilijk bereikbare groepen.

Presentatie
Download hier de presentatie.

Wat ga je doen?
“Ik denk met veel plezier terug aan hoe we als kinderen in de havens van IJmuiden onze eigen speelplekken creëerden. We bouwden onze eigen bunkers op opslagplaatsen, daagden de havenmeester uit door op de sluizen te spelen en speelden oneindig wedstrijden van het Nederlands elftal na op lege parkeerplaatsen. Taluds, schuttingen en hekken waren ons klimparcours als we soldaatje speelden.” Zo blikt workshopleider Arjan Vreugdenhil terug op zijn eigen kindertijd. 

Tijden veranderen. De jongeren van nu spelen vaak meer op hun telefoon dan buiten. En in de stad verdwijnen door de druk op de ruimte speelplekken voor jongeren. Hoe richten we onze openbare ruimte in? En is daarin wel ruimte voor jongeren? Als ontwerper en adviseur inspireert Arjan Vreugdenhil door heel Nederland overheden, scholen, aannemers en gebruikers om de spelende mens centraal te stellen in ruimtelijke opgaves en (her)inrichting. 

In deze workshop focust Arjan op de vraag welk recht jongeren hebben in de openbare ruimte en hoe wij hier invulling aan kunnen geven. Wat hebben jongeren nodig en hoe reserveren we hier ruimte en middelen voor op stedelijk niveau? Hoe richten we die plekken samen met jongeren en andere buurtbewoners in? En hoe richten we de leefomgeving zo in dat het jongeren prikkelt tot bewegen en sporten en hun recht tot verblijven en ontmoeten met de stad als speelruimte?

Waarom meedoen?
Welk recht hebben jongeren in de openbare ruimte, en hoe geven we daar zinvol invulling aan.

Voor wie?
Beleidsmakers, wijkadviseurs, stedenbouwkundigen, buurtwerkers, jongerenwerkers.

Spreker(s)
Arjan Vreugdenhil, Ontwerp adviseur, Bewegen Ontmoeten Spelen en Sporten (BOSS)

Biografie
Als ontwerper en adviseur inspireert Arjan Vreugdenhil tot een buitenruimte die voor iedereen uitnodigend en uitdagend is om te Bewegen Ontmoeten Spelen en Sporten. Samen met zijn team van OBB spelmakers + Ruimtedenkers adviseert hij door heel Nederland overheden, scholen, aannemers en gebruikers om de spelende mens centraal te stellen in ruimtelijke opgaves en (her)inrichting.  Opgeleid als stedenbouwkundig ontwerper kijkt Arjan altijd naar het grotere plaatje en verbindingen. Het spelende kind in hem ziet overal kansen om op een speelse manier prettige en unieke plekken te creëren.

Presentatie
Download hier de presentatie.

Wat ga je doen?
Denk in de interactieve workshop ‘De Atlas van de toekomst’ mee over de nieuwste ontwikkelingen binnen de Atlas Leefomgeving. Verken met ons hoe de Atlas slim gebruik kan maken van nieuwe technologieën. 

Het Atlas-team werkt continu door aan tools waarin gebruikers hun leefomgeving kunnen ontdekken en waarbij we inspelen op wat er in de samenleving leeft. De ontwikkelingen in de digitale wereld gaan razendsnel. AI en chatbots maken nu al deel uit van ons dagelijks leven. Hoe kunnen we deze technologieën slim gebruiken om onze gebruikers nog beter te kunnen bedienen? Verken samen met ons de mogelijkheden en de onmogelijkheden. 

En hoe ziet de Atlas van de toekomst eruit? Zie je onze kaarten straks in een 3D-omgeving? Heeft dit meerwaarde en voor welke Atlas-thema’s is dit interessant? En welke tools en interessante innovaties zie jij als mooie aanvulling? Wij horen het graag. Doe mee en draag jouw steentje bij aan de Atlas van de toekomst.

Waarom meedoen?
Na afloop weet je alles over alle nieuwe ontwikkelingen binnen de Atlas Leefomgeving. Ook word je uitgedaagd om mee te denken over hoe de Atlas slim gebruik kan maken van nieuwe technologieën en kun je jouw eigen input inbrengen voor de uitwerking en vormgeving van nieuwe Atlas-tools.

Voor wie?
Voor iedereen die meer wil weten over de nieuwste ontwikkelingen binnen de Atlas en het leuk vindt om mee te denken over de uitwerking en vormgeving van de tools op Atlas Leefomgeving.

Spreker(s)
Victor Mensing, projectleider Atlas Leefomgeving, RIVM en Cor Melse. 

Biografie
Victor is opgeleid als milieukundige en fysische geograaf en werkt sinds januari van dit jaar als projectleider van de Atlas Leefomgeving. Hiervoor werkte hij als projectleider aan het Compendium voor de Leefomgeving vanuit de WUR en daarvoor bijna 20 jaar bij diverse soortenorganisaties aan onder andere de Nationale Databank Flora en Fauna.

Cor is opgeleid als Bouwkundige en sinds begin jaren 90 actief in het GIS domein. Cor werkt al sinds de prille start als GIS Architect aan de Atlas Leefomgeving. Vanuit zijn rol denkt hij continu mee hoe nieuwe ontwikkelingen een plaats kunnen krijgen in de Atlas.

Presentatie
Download hier de presentatie.

Deze workshop duurt 2 rondes. Als je voor deze workshop kiest kan je geen workshop kiezen in ronde 3.

Wat ga je doen?
Neem een kijkje bij Windpark Koningspleij. Drie van de vier windturbines zijn samen met inwoners uit Arnhem en omgeving gebouwd. 575 inwoners van Arnhem zijn mede-eigenaren en nemen via Rijn en IJssel Energiecoöperatie deel in het windpark. Via een Omgevingsfonds deelt de omgeving mee in de opbrengsten. De Rijn en IJssel Energie Coöperatie ontwikkelde het windpark samen met Prowind en Pure Energie.

Bekijk met eigen ogen hoe je samen kunt werken aan wind(energie). Tijdens de rondleiding vertellen vrijwilligers en actieve leden van de Rijn en IJssel Energie Coöperatie meer over de ontwikkeling en exploitatie van Windpark Koningspleij. Maar ook over hoe zij de omwonenden betrekken en hoe een windpark door een lokale coöperatie samen met partners kan worden ontwikkeld.

Waarom meedoen?
Na afloop weet je hoe je een lokaal energieproject kunt ontwikkelen met inwoners en partners. Maar ook wat de voordelen zijn van 50% lokaal eigendom (zoals afgesproken in het Klimaatakkoord).

Voor wie?
Beleidsmedewerkers, ruimtelijke ordening, stedelijke planners, onderzoekers, lokale initiatieven.

Spreker(s)
Vrijwilligers / actieve leden Rijn en IJssel Energie Coöperatie

Biografie
Twee tot drie vrijwilligers van de vaste groep rondleiders voor Windpark Koningspleij van de coöperatie. Deze vrijwilligers (actieve leden van Rijn en IJssel Energie Coöperatie) verzorgen sinds de start productie van het windpark (voorjaar 2022) bezoeken en rondleidingen bij het Windpark Koningspleij.

Presentatie
Deze excursie heeft geen presentatie. Voor meer informatie verwijzen we naar de websites:
www.windparkkoningspleij.nl
sunvest.nl/zonnepark-koningspleij

Wat ga je doen?
Waterstof, veel mensen praten erover, maar nog weinig mensen doen er al iets mee. Waterstof (H2) is een brandbaar gas. Als je waterstof produceert met elektriciteit uit een duurzame energiebron, zoals windmolens en zonnepanelen, komt er geen CO2 vrij. Waterstofpionier Frank Mietes van ‘Alles over waterstof’ gelooft dat waterstof een sleutelrol kan spelen in de energietransitie. Maar onbekend maakt onbemind. Frank wil daarom de sociale acceptatie van waterstof verbeteren.

Frank laat je in deze ‘Waterstofexperience’ op een interactieve en praktische manier waterstof echt ervaren. Hoe maak je waterstof en hoe veilig is het? Wat zijn de toepassingsmogelijkheden nu en in de toekomst? Hoe vervoer je waterstof op een veilige manier? Neem een kijkje in dé waterstofhub van Oost-Nederland op het IPKW-terrein. Kijk met eigen ogen wat er gebeurt in het Waterstoflab van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en het Pitpoint waterstoftankstation. Laat je door Frank verrassen tijdens deze Waterstofexperience. 

Waarom meedoen?
Na afloop weet je wat waterstof is en weet je meer over de toepassingen van waterstof, nu en in de toekomst. Ook heb je meer kennis hoe waterstof een sleutelrol kan spelen in de energietransitie.

Voor wie?
Voor iedereen die geïnteresseerd is in waterstof en de toepassingen van waterstof en meer wil weten over hoe waterstof een sleutelrol kan spelen in de energietransitie.

Spreker(s)
Frank Mietes van Allesoverwaterstof.nl

Biografie
Frank Mietes is een energieke en ervaren veranderkundige en technisch bedrijfskundige met uitgebreide managementervaring. Vanuit deze achtergrond werkt hij mee aan de grootste verandering die Nederland in decennia heeft gekend: de energietransitie. En dan met name rond de ontwikkeling van waterstof als energiedrager van de toekomst. Vanuit zijn bedrijf Alles over waterstof werkt hij aan de maatschappelijke acceptatie van waterstof. Dit doet hij onder meer door nieuwsgaring, ontwikkeling van waterstofproducten, adviseren over waterstoftoepassingen en het geven van interactieve trainingen en workshops.

Presentatie
Download hier de presentatie.

Wat ga je doen?
Hoe goed is jouw tuin voorbereid op de gevolgen van klimaatverandering? In het driejarige project Pientere Tuinen meten mensen zelf in hun tuin het bodemvocht en de bodemtemperatuur. Zo weten we straks meer over wat er gebeurt met de bodemtemperatuur op hete dagen. Of hoe het vochtgehalte van de bodem verandert bij regenbuien of droogte. Het doel is om deelnemers te motiveren om hun tuin groener te maken. Ruim 1200 mensen doen al een jaar mee aan Pientere Tuinen.

Na een vliegende start gaat Pientere Tuinen nu fase 2 uitrollen: de samenwerking met scholieren uit het basisonderwijs, middelbare scholieren en MBO-opleidingen. Arjan Hof, één van de initiatiefnemers van Pientere Tuinen, vertelt in deze workshop alles over Pientere Schoolpleinen. Dit is een praktisch digitaal lespakket met twee Pientere Tuinen-sensoren voor leerlingen in groep 7. Hij gaat in op hoe je op een leuke en leerzame manier leerlingen kan betrekken bij hun schoolomgeving en het thema klimaatadaptatie. Maar ook vertelt hij meer over welke meetmethoden er zijn. En wat je met allemaal met data kunt doen en hoe je data kunt inzetten om bewustwording en betrokkenheid te vergroten.

Waarom meedoen?
Na afloop van de workshop weet je meer over innovatieve meetmethoden. Maar ook wat je allemaal met data kunt doen om bewustwording en betrokkenheid te vergroten. En hoe je scholieren en studenten beter kunt betrekken door ze zelf onderzoek te laten doen naar aspecten van hun leefomgeving, zoals bodemonderzoek, data-analyse en hittestress.

Voor wie?
Beleidsmedewerkers (klimaat, groen, duurzaamheid, participatie, innovatie) van gemeenten, provincies en waterschappen. Specifieke bureaus die werken aan groene/blauwe schoolpleinen en onderwijsinstellingen die studenten/leerlingen op een praktische en innovatieve manier willen betrekken bij een gezonde leefomgeving.

Spreker(s)
Arjen Hof, initiatiefnemer Pientere Tuinen

Biografie
Arjen Hof is één van de initiatiefnemers van Pientere Tuinen. Zijn expertise ligt op het raakvlak van gezonde en duurzame stedelijke ontwikkeling, het gebruik van data en technologie en het opzetten van citizen science-projecten. Zijn drijfveer is het vinden van oplossingen om de kwaliteit van een gezonde leefomgeving meetbaar en inzichtelijk te maken in samenwerking met alle betrokken partijen. Hij is de oprichter van Good City Sense, een platform om data over de stedelijke omgeving in te zetten om de steden leefbaarder, gezonder en duurzamer te maken. Hij is ook medeoprichter van WeCity, een jong bedrijf dat zich richt op ondersteuning en ontwikkeling van tools voor de beheerder van de slimme stad.

Presentatie
Download hier de presentatie.

Wat ga je doen?
Denk je aan Nederland, dan denk je aan water. Van oudsher is ons beleid erop gericht om ons te beschermen tegen het water. We legden dijken en dammen aan en werden expert in watermanagement. Maar volgens de Jonge Klimaatbeweging nemen we dat water te veel voor lief en moeten we in plaats van beschermen tegen naar mee bewegen met het water overgaan. De Jonge Klimaatbeweging is een jongerenorganisatie die de stem van jongeren in het klimaatdebat vertegenwoordigt. In 2020 behaalden zij een eerste plek op de Duurzame 100 van Trouw.

In deze workshop nemen Noa van der Ploeg en Merel Fiets van de Jonge Klimaatbeweging je mee in de Jonge Watervisie. Die visie bundelt de meningen en ideeën van jongeren om te komen tot een eerlijke, leefbare, schone en veilige toekomstvisie op het Nederlandse waterbeleid. Het doel is om de politiek te laten weten wat jongeren willen voor onze toekomst, en daarnaast zoveel mogelijk jongeren laten weten hoe belangrijk de omgang met ons water is!

Wil jij weten hoe jongeren over water denken? Kom dan naar deze workshop en hoor meer over de zes thema’s uit de Jonge Watervisie en wat er volgens de jongeren van nu nodig is om de transitie naar een duurzame omgang met ons geliefde water te maken. Noa en Merel gaan graag met jullie in gesprek en alle feedback is welkom. Ook wisselen zij graag kennis en ideeën uit over jongerenvertegenwoordiging en jongerenparticipatie.

Waarom meedoen?
We willen graag onze Jonge Watervisie onder de aandacht brengen en een gesprek starten hierover. Alle feedback is welkom, en we wisselen ook graag kennis en ideeën uit over jongerenvertegenwoordiging en jongerenparticipatie.

Voor wie?
Experts op het gebied van water, jongeren, en alle overige geïnteresseerden!

Spreker(s)
Noa van der Ploeg, de Jonge Klimaatbeweging
Merel Fiets, Themamanager Water bij de Jonge Klimaatbeweging

Biografie|
Noa van der Ploeg, 19  jaar, is actief bij de Jonge Klimaat Beweging bij de werkgroep Public Affairs. Als PA’er maakt ze deel uit van het themateam water. Al vanaf jonge leeftijd maakt Noa haar hard voor de stem van jongeren in het klimaatdebat. Zo was ze voorzitter van Greenteam Zoetermeer, een collectie van scholieren uit Zoetermeer die zich inzetten voor duurzaamheid in de omgeving. Als voorzitter heeft ze o.a. deelgenomen aan COP26 in Glasgow.
Nu studeert ze Liberal Arts en Sciences aan Universiteit Leiden in Den Haag. Met de tweede kamer in haar achtertuin houdt ze zich veel bezig met het water- en klimaatbeleid van de Nederlandse politiek. Het is, volgens Noa, cruciaal dat meer jongeren kunnen meepraten over de Nederlandse politiek. Daarmee hoopt ze dat meer mensen het belang van een stevig water- en klimaatbeleid inzien.  Als JKB’er wil ze door middel van jongerenparticipatie het klimaatbeleid toekomstbestendig maken. In de hoop dat nog vele generaties kunnen genieten van de Nederlandse natuur en water!

Merel Fiets is 19 jaar en is vrijwilliger bij de Jonge Klimaatbeweging als themamanager water. Ze groeide op in Friesland, de waterprovincie bij uitstek. Van jongs afgaan was Merel dan ook in of rond het water te vinden, ze houdt van surfen, zeilen en zwemmen. Mede daarom vindt ze het heel belangrijk dat we in Nederland goed met haar geliefde water omgaan. Ze zette zich als jeugdbestuurder bij het Wetterskip Fryslân actief in om jongeren te informeren van jongeren over de waterwereld. Nu studeert Merel Liberal Arts and Sciences in Den Haag, en is ze actief bij de Jonge Klimaatbeweging op het thema water.

Presentatie
Download hier de presentatie.

Wat ga je doen?
Waarom lukt het Melvin Kolf wel om jongeren te bereiken? Melvin richtte samen met Nabil El Malki de Presikhaaf University op. Deze jeugd- en jongerenorganisatie wil het beste uit kinderen en jongeren in de Arnhemse wijk Presikhaaf halen. Ook is hij medebestuurder van Oprecht: samen tegen schulden. Dit succesvolle Arnhemse initiatief zet zich in om schulden bij jongeren op te lossen en te voorkomen. 

In deze workshop leer je van Melvin Kolf hoe je jongeren betrekt en betrokken houdt en hoe je ze een podium geeft. Melvin laat mooie voorbeelden zien uit zijn eigen werkpraktijk. En hij deelt wat volgens hem wel en niet werkt. Alvast een tipje van de sluier: zie jongeren structureel als serieuze gesprekspartner en maak ze eigenaar van het proces. Ook nodigt Melvin je uit om met hem en elkaar in gesprek te gaan. Hoe kunnen we de denk- en doekracht van jongeren gebruiken om grote maatschappelijke vraagstukken op te lossen?

Waarom meedoen?
Hoe zetten we elkaar aan om samen de grote vraagstukken beet te pakken? En hoe kunnen we dit samen aanvliegen en aanpakken?

Voor wie?
Professionals die werken met jongeren en ambtenaren en vraagstukken op willen pakken en daar de denk- en doekracht bij willen gebruiken van de jeugd.

Spreker(s)
Melvin Kolf, bestuurder

Biografie
Ex-profvoetballer Melvin Kolf is medeoprichter van de Presikhaaf University en medebestuurder van Oprecht: samen tegen schulden. Hij vindt het een mooie en waardevolle uitdaging om met divers jong talent sociaal maatschappelijke vraagstukken op te pakken. Met veel plezier en enthousiasme zet Melvin zich in om samen met deze jongeren te vechten voor gelijke kansen. Zo wil hij het verschil maken in het leven van mensen en wijken.

Presentatie
Download hier de presentatie.

Wat ga je doen?
Wat heeft de sociale samenstelling in een wijk te maken met de fysieke inrichting ervan? Inge Kok-Postma (Platform31) en Lydia van Leersum (Atlas Leefomgeving) verkennen deze vraag vanuit hun advieswerk voor kleine en grote gemeenten en vanuit onderzoek. 

We weten veel over hoe we ontmoeting kunnen stimuleren met de fysieke inrichting, maar in Nederland hebben we heel diverse bewoners. Het gaat niet alleen om hoe mooi een omgeving eruitziet, maar ook om de waardering en gebruikskwaliteiten. Hoe neem je daarin de sociale samenstelling mee? Door meer te weten over die diversiteit en de groepen gebruikers, kun je rekening houden met belangen en voorkeuren die nu misschien over het hoofd gezien worden. Daarbij maakt het uit wat voor soort ontmoeting je wilt aanmoedigen. Vervolgens hebben sociale ervaringen weer invloed op hoe mensen de fysieke leefomgeving ervaren. 

Ga mee in gesprek over wat maakt dat je ergens prettig woont en hoe daarbij de fysieke inrichting en sociale samenhang elkaar positief kunnen beïnvloeden.

Waarom meedoen?
Inzicht in sociale cohesie en diversiteit, de relatie daarvan met de fysieke leefomgeving en hoe dit elkaar kan beïnvloeden.

Voor wie?
Beleidsambtenaren, ruimtelijk ontwerpers en architecten, onderzoekers, ontwikkelende partijen

Spreker(s)
Inge Kok-Postma, senior projectleider gespecialiseerd in het thema ‘kwaliteit van de leefomgeving’, Platform31
Lydia van Leersum, wetenschappelijk medewerker, RIVM

Biografie
Inge Kok-Postma werkt als senior projectleider bij Platform31. Haar kernexpertise ligt op openbare ruimte en (diversiteit van) bewoners. Als sociaal stedenbouwkundige is zij gespecialiseerd in de kwaliteit van de leefomgeving en in het bijzonder de openbare ruimte. Met haar jarenlange werkervaring in het ruimtelijke en sociaal-ruimtelijke domein in diverse contexten en in verschillende landen draagt ze bij aan het verbeteren van de leefomgeving. Daarbij heeft ze bijzondere aandacht voor kwetsbare wijken. Ze verbindt het harde van de fysieke stad aan het zachte van het menselijke gebruik. Inge werkt graag in een omgeving met verschillende stakeholders uit verschillende sectoren. Vanuit haar ervaring is ze in staat een opgave op verschillende niveaus te benaderen: van bestuurder tot bewoner.

Lydia van Leersum-Bekebrede is cultureel antropoloog en thematrekker voor Prettig wonen bij de Atlas Leefomgeving. Daarnaast werkt ze bij het RIVM mee aan onderzoek over de impact van de coronapandemie op de gezondheid en het dagelijks leven van Nederlanders. Voor haar promotie deed zij onderzoek naar participatie van kinderen in Protestantse rituelen in Nederland en naar culturele en religieuze gevoelens van erbij horen in een Colombiaanse migrantenkerk in Madrid. In beide onderzoeken had ze aandacht voor de rol die de fysieke ruimte speelt bij zingeving en rituelen.

Presentatie
Deze presentatie wordt niet gedeeld.

Wat ga je doen?
Tijdens deze interactieve workshop laat het Natuurlijk Kapitaal-team zien wat de maatschappelijke waarde van groen is. Want groen biedt duidelijke (maatschappelijke) voordelen. Voor onze leefomgeving, onze gezondheid en onze economie. In deze workshop krijg je een beter beeld van deze voordelen.  

Ga met het Team Natuurlijk Kapitaal naar buiten en meet zelf de waarde van groen. Dat groen draagt namelijk bij aan een gezonde en duurzame buurt. Zo helpt groen om hittestress tegen te gaan. Maar ook om water op te vangen en zo de druk op ons riool verminderen. Meten is weten. Ontdek zelf tijdens deze interactieve workshop wat de verschillen zijn tussen een groene en stedelijke omgeving. 

Het Team Natuurlijk Kapitaal introduceert tijdens deze workshop ook de Groene Baten Planner. Deze tool berekent de effecten van groen in een bebouwde omgeving. Wat heeft groen voor effect op de temperatuur of de luchtkwaliteit? De Groene Baten Planner kan sinds dit jaar ook gebruikt worden in ‘digital twins’: een virtuele representatie van de echte wereld. Zo kunnen ruimtelijke planmakers voor elke wijk in Nederland zelf kijken wat groen daar bijdraagt. Dit is handig bij het maken van nieuwe ruimtelijke inrichtingsplannen.

Waarom meedoen?
Na afloop van de workshop ben je je meer bewust van de (maatschappelijke) waarde van groen in de leefomgeving.

Voor wie?
Voor iedereen die geïnteresseerd is in de waarde van groen en meer wil weten wat groen kan bijdragen aan onze leefomgeving.

Spreker(s)
Marcelle Lock, onderzoeker biodiversiteit Atlas Natuurlijk Kapitaal, RIVM
Niels Schoffelen, projectleider Natuurlijk Kapitaal & biodiversiteit, RIVM

Biografie
Marcelle werkt sinds november 2022 bij het Team Natuurlijk Kapitaal bij het centrum Duurzaamheid, Milieu en Gezondheid van RIVM. Daar werkt zij aan meerdere projecten die verschillende ecosysteemdiensten (bijdrage van de natuur aan het welzijn van mensen) in kaart brengen.

Niels Schoffelen werkt sinds mei 2022 als projectleider Biodiversiteit en Natuurlijk Kapitaal bij het RIVM. Hij houdt zich onder andere bezig met de doorontwikkeling van de Groene Baten Planner. 
Verder werkt het Natuurlijk Kapitaal team aan:
o    de Biodiversiteitsplanner
o    kwantitatieve relaties tussen groen en gezondheid
o    kwantitatieve relaties tussen bodembiodiversiteit en ecosysteemdiensten

Presentatie
Geen presentatie.

Wat ga je doen?
Hoe gaan we in de toekomst onze elektrische vervoersmiddelen slim en duurzaam opladen? En hoe kan ons huis van de toekomst eruitzien? Dat ontdek je in het Testlab van ElaadNL. Kennis- en innovatiecentrum ElaadNL onderzoekt en test het slim en duurzaam opladen van elektrische voertuigen. Laadinfrastructuur, software en (zware) voertuigen worden in het Testlab onderzocht en getest op onder andere Power Quality, Smart Charging en interoperabiliteit. Thijs van Wijk en Harm van den Brink van ElaadNL lichten nieuwe technieken toe om elektrische voertuigen op te laden en geven een kijkje in het huis van de toekomst. Steeds meer huizen combineren zonnepanelen, warmtepompen en laadpunten voor elektrische auto’s. Het Home Energy Management System (HEMS) registreert en regisseert deze energiestromen op een slimme manier. Zo kan de auto bijvoorbeeld opladen als de energie goedkoop is. Doe mee aan de rondleiding en ontdek meer over laadinfrastructuur en hoe energiemanagement in en om de woning slimme kansen biedt.

Waarom meedoen?
Je krijgt meer kennis over toekomstbestendige laadoplossingen.

Voor wie?
Voor mensen met een interesse in de mobiliteitstransitie. Een technische achtergrond is handig, maar hoeft niet.

Spreker(s)
Thijs van Wijk, manager ElaadNL
Harm van den Brink, afdeling Innovatie, ElaadNL

Biografie
Thijs van Wijk werkt al 13 jaar bij ElaadNL en deed ruime ervaring op met elektrische voertuigen, laadpalen en het elektriciteitsnet. Hij leidt als operationeel manager van het ElaadNL Testlab alle testactiviteiten. Thijs heeft een bachelor elektrotechniek (HAN, 2004) en een master innovatiewetenschappen (TU/e, 2006).

Harm van den Brink werkt al 10 jaar voor ElaadNL en houdt zich bezig met Smart grids en cybersecurity. Hij is voorzitter van de Nationale Agenda Laadinfrastructuur taakgroep cyber security. Harm voltooide in 2013 zijn master Information Science aan de Radboud Universiteit van Nijmegen.

Presentatie
Deze rondleiding heeft geen presentatie. 

Deze workshop wordt ook aangeboden in ronde 1.

Wat ga je doen?
Neem een kijkje achter de schermen van het Team meten en advies van de Omgevingsdienst Regio Arnhem (ODRA). Dit team voert in opdracht van provincie Gelderland en diverse gemeenten metingen uit aan schoorstenen. Doel is de uitstoot van bedrijven te controleren en de resultaten hiervan te toetsen aan wettelijke eisen. Twee meetwagens zijn ingericht om verschillende stoffen te kunnen meten. Met de resultaten van deze metingen en een verspreidingsmodel als GeoMilieu berekent ODRA de bijdrage van bedrijven aan de luchtkwaliteit. Ook meten ze in opdracht van de provincie Gelderland op enkele vaste meetstations de luchtkwaliteit. De resultaten gebruikt de ODRA om op leefniveau de bijdrage uit te rekenen. Op basis daarvan kan de GGD een advies geven over gezondheidsrisico’s. 

Neem een kijkje in de speciale meetwagen waarmee het team verschillende stoffen kan meten. Hoor van Frank te Pas, senior adviseur lucht en geur bij ODRA, alles over het meten van luchtkwaliteit in de provincie Gelderland. Na afloop weet je meer over de uitstoot van de Gelderse industrie en de luchtkwaliteit in de provincie Gelderland.

Waarom meedoen?
Meten is weten. Na afloop heb je meer inzicht in de uitstoot van bedrijven in de provincie Gelderland en weet je meer over hoe het Team meten en advies in Gelderland de luchtkwaliteit meet.

Voor wie?
Voor iedereen die meer wil weten over het meten van luchtkwaliteit of nieuwsgierig is hoe het Team meten en advies te werk gaat bij het meten van de luchtkwaliteit in de provincie Gelderland.

Spreker(s)
Frank te Pas, senior adviseur lucht en geur bij de Omgevingsdienst Regio Arnhem (ODRA)

Biografie
Frank te Pas werkt als senior adviseur lucht en geur bij de Omgevingsdienst Regio Arnhem (ODRA). Daarnaast is hij coördinator van het cluster meten en advies bij ODRA. Met kennis en expertise ondersteunt de ODRA toezicht en vergunningverlening en adviseren zij over lucht, geur en luchtkwaliteit binnen Gelderland. Verder is ODRA betrokken bij een aantal landelijke werkgroepen om hun kennis te delen en de kwaliteit van het werk te verbeteren. Onder andere bij het Platform Kwaliteit Luchtmetingen en de normcommissies NEN.

Presentatie
Geen presentatie.