Hoe ziet de kust van de toekomst eruit? Welke bouwstenen hebben we beschikbaar en vinden we belangrijk voor de toekomstige inrichting van onze kust? En wat betekent klimaatverandering eigenlijk voor dit kustlandschap? Door de lens van de ruimtelijke kwaliteit van het landschap proberen we meer grip te krijgen op bovenstaande vragen. Wij gaan in gesprek over de gebruikswaarde, belevingswaarde en toekomstwaarde van verschillende landschappen en plekken met een bijzondere betekenis voor ons. Vervolgens gaan we verkennen hoe we de toekomstwaarde van deze landschappen kunnen vergroten in een veranderend klimaat. Welke maatregelen hebben we beschikbaar om de houdbaarheid en oprekbaarheid te vergroten en welke emoties ervaren wij bij de verschillende oplossingsrichtingen. Een workshop voor het hoofd en het hart. 

Door: Wietse van de Lageweg (HZ University of Applied Sciences)

Nederland veilig en bereikbaar doordat we situaties inschatten, voorspellen en digitaal verkennen. Een Digital Twin helpt Rijkswaterstaat en partners om samen weloverwogen beslissingen te nemen. We toetsen momenteel de waarde die Digital Twins toevoegen en bereiden de ontwikkeling van een RWS basisvoorziening voor. We nemen jullie graag mee in wat we zien en waar we op prototype-vlak mee bezig zijn. Door middel van deze workshop willen we de specifieke noden vanuit de Zee en Delta opgave op het vlak van het beschermen van Nederland tegen hoogwater en overstromingen nog beter in beeld brengen en leren van Digital Twin initiatieven. 

Door: Bas de Werd (Rijkswaterstaat Centrale Informatie Voorziening / Digital Twin Competence Center)  en Mahir Özdemir (Rijkswaterstaat Centrale Informatie Voorziening / Werken voor en met Partners)  

Zeeland heeft een grote opgave voor verduurzaming van de industrie en woonomgeving. De benodigde energietransitie hiervoor vraagt ruimte. Ruimte voor kabels voor de aanlanding van op de Noordzee opgewekte windenergie, nieuwe hoogspanningskabels en –stations, infrastructuur voor gebruik waterstof, beschikbaarheid van zoet water. Dit is echter niet de enige ruimtelijke opgave in Zeeland. Denk aan leefbaarheid, landschap, natuur en waterveiligheid. 
Welke kansen zien we om de energietransitie te realiseren in samenhang met deze andere opgaven? En waar kan Rijkswaterstaat vanuit het areaal een bijdrage leveren?

Door: Erik de Koning (Provincie Zeeland, NOVEX en Omgevingsvisie Zeeland ), Peter Driesprong (RWS Zee en Delta, Aanlanding wind op zee) en Saskia Huijs (RWS Zee en Delta, Netwerkontwikkeling en visie)

Voor komende decennia tot 2050 worden nu al keuzes gemaakt over de woningbouwlocaties, transitie landelijk gebied, energietransitie en het waterbeheer met “Water en Bodem sturend. De klimaatopgaven, en met name zeespiegelstijging dwingen ons om ook na te denken over de periode na 2050 met oplossingen en de schaarse ruimte die hiervoor nodig is. Dat vraagt samenwerking en keuzes maken met onze partners in het ruimtelijk domein met gebiedsontwikkeling en vraagt daarmee ook een andere rolinvulling van RWS en een andere houding door het denken buiten de huidige kaders over toekomstige opgaven in het gebied.

In deze werksessie gaan we na een korte introductie over de effecten van zeespiegelstijging voor de Zuidwestelijke delta en casuïstiek in het Westerschelde-gebied in gesprek over de samenwerking met onze partners en wat er van RWS wordt verwacht. Vragen hierbij kunnen zijn: Wat is het ideale (toekomst)beeld voor samenwerking en de rol van RWS, wat vraagt dat van RWS en welke kansen en bedreigingen zien we.

Door:
Simon Brasser (Coordinator Deltaprogramma Zuidwestelijke Delta),
Jos van Alphen ( Staf Deltacommissaris,  Kennisprogramma zeespiegelstijging)

Als Rijkswaterstaat zijn we trots op onze Oosterscheldekering. Bij het ontwerp is naast waterveiligheid gekeken naar het behoud van de aquacultuur en de ecologie. Maar bij een zeespiegelstijging van bijvoorbeeld 1 m zijn er nagenoeg geen platen meer en komt dat behoud van met name de foerageermogelijkheden voor trekvogels sterk onder druk te staan. In verschillende scenario’s willen we naar de Oosterscheldekering in de verdere toekomst kijken. Tot ongeveer 2050 zullen dit geen grootschalige wijzigingen zijn, maar wat doen we daarna? En er zijn verschillende trends, die maken dat we naar de hele Oosterschelde zullen moeten kijken. En met de presentatie van de nieuwe KNMI scenario’s staat dit onderwerp weer volledig op de agenda. 

Door: Harm Verbeek – projectmanager / voorzitter regieteam Onderzoek Oosterscheldekering en Eric van Zanten – projectleider onderzoek zandhonger Oosterschelde

Hoe kan sociale innovatie ons verder brengen op proces en inhoud? Het schetsen van een toekomstperspectief kan niet sectoraal maar heeft een integraal beeld van de omgeving en de mensen die er werken en leven nodig. Alleen samen kunnen we opgaven en doelen realiseren. Daarvoor is begrip nodig van de rol die jij daarin hebt.  Centraal in de workshop staat inzicht in het perspectief van jou, en die van een ander, in relatie tot de omgeving en de transitieopgaven. Alleen op die manier kunnen we komen tot gezamenlijk gedragen oplossingen en gebiedstransities. 

Inhoudelijk zal het gaan over het Veerse Meer en de PAGW-verkenning Vogels en Vissen voor de Zuidwestelijke Delta

Workshop door Provincie Zeeland en Rijkswaterstaat: Hans de Bruin, Petra de Braal, Mascha Dedert, Rachel de Groot en Stella van Uffelen.